Hướng đến môi trường cạnh tranh bình đẳng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Sáng ngày 2/11, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) đã tổ chức hội thảo Hoàn thiện chính sách cạnh tranh trong các ngành mạng lưới: Kinh nghiệm quốc tế và bài học đối với Việt Nam.

Ông Warren Mundy, Chuyên gia tư vấn về cạnh tranh của Australia, phát biểu tại hội thảo

Theo kết quả khảo sát Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), 30% doanh nghiệp tư nhân (DNTN) cho biết việc chính quyền địa phương ưu ái cho doanh nghiệp nhà nước (DNNN), gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh của họ. Sự tham gia của DNNN làm cho DNTN khó tiếp cận tín dụng hơn. Ngoài ra, hơn 31,6% DNTN cho rằng, việc chính quyền địa phương ưu ái cho DN đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cũng gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh của khu vực DNTN.

Phát biểu tại hội thảo, các chuyên gia trong và ngoài nước đều khẳng định, xây dựng môi trường kinh doanh bình đẳng cho khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), DNTN là nhu cầu cấp bách, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới.

TS Đặng Quang Vinh, Nghiên cứu viên của CIEM cho biết, khi doanh nghiệp Việt Nam gia nhập thị trường thì gặp nhiều rào cản bởi có hơn 267 ngành kinh doanh của các DN cần được cấp phép và thủ tục cấp phép thực tế thường rất phức tạp và tốn kém một cách không cần thiết.

“Quản lý Nhà nước là cần thiết nhưng bảo vệ quá mức sẽ tạo ra chi phí không cần thiết cho nền kinh tế và cản trở cạnh tranh, giảm cơ hội đạt được tăng trưởng cao và bền vững” - ông Đặng Quang Vinh nhấn mạnh.

Theo TS Nguyễn Đình Cung, để giảm sự tác động của Nhà nước vào thị trường, vai trò của Nhà nước cần chuyển từ can thiệp, điều khiển trực tiếp sang hỗ trợ và định hướng gián tiếp, nhằm xây dựng một môi trường kinh doanh thực sự cạnh tranh, bình đẳng, nâng cao tính thị trường của nền kinh tế. Nhà nước là người điều tiết, cân bằng lợi ích và thúc đẩy đầu tư phát triển

Chia sẻ kinh nghiệm, ông Warren Mundy, chuyên gia tư vấn về cạnh tranh của Australia cho rằng, để thị trường cạnh tranh lành mạnh, xây dựng thể chế là điều kiện quan trọng để thực hiện thành công. Theo đó, thể chế cần phải rõ ràng, có chức năng phân biệt. Các cơ quan không những phải được tách biệt với nhau mà còn phải tách biệt nhiệm vụ hoạch định chính sách và sở hữu tài sản của Nhà nước.

Cũng theo ông Warren Mundy, để hoàn thiện chính sách cạnh tranh, trách nhiệm giải trình đóng một vai trò hết sức quan trọng. Theo đó, ngay cả những nền kinh tế không có tốc độ tăng trưởng nhanh cũng cần thực hiện rà soát chính sách định kỳ để nâng cao trách nhiệm giải trình, nhằm đạt được các mục tiêu của chính sách. Quá trình rà soát chính sách cần đưa ra những khuyến nghị chính sách để Chính phủ đưa ra được những hành động chính sách phù hợp.

TS Đặng Quang Vinh cho rằng, để hoàn thiện chính sách cạnh tranh, Nhà nước cần hoàn thiện luật cạnh tranh theo thông lệ quốc tế. Bên cạnh đó, cần tạo dựng sân chơi bình đẳng cho các DN, cải cách thể chế về gia nhập thị trường, giảm các ngành nghề kinh doanh có điều kiện, loại bỏ các rào cản không cần thiết trong các ngành còn lại, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng cho DNNVV hoạt động.