Khi chính phủ ủng hộ PCI

"Họ hỏi, VCCI lấy tư cách gì mà đòi chấm điểm các tỉnh. Lãnh đạo nhiều địa phương tuyên bố không quan tâm đến bảng xếp hạng, không tham gia PCI. Có người đòi không công bố PCI. Thậm chí, có những ý kiến phản đối lên cả Chính phủ" - Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc đã chia sẻ như vậy với báo giới về phản ứng của nhiều địa phương cách đây 10 năm khi PCI được công bố lần đầu tiên.

Nhớ lại chặng đường gập ghềnh đã trải qua, tại buổi lễ công bố chính thức PCI năm 2014 sáng 16/4, ông Vũ Tiến Lộc đã không giấu được hứng khởi khi nhắc tới một cột mốc đáng nhớ với chỉ số này: Tại Nghị quyết số 19/NQ-CP năm 2014 về cải thiện môi trường kinh doanh, Chính phủ đã yêu cầu UBND các tỉnh thành tự rà soát các quy định do địa phương mình ban hành, đặt mục tiêu và lộ trình đến năm 2015 phấn đấu đạt mức của các tỉnh có chỉ số CPI được xếp hạng cao năm 2013.

Không khó để nhận ra tại sao Chính phủ lại ủng hộ PCI, khi cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia chính là trọng tâm chỉ đạo điều hành của Chính phủ, của Thủ tướng suốt thời gian qua, được xác định là có ý nghĩa quyết định đối với phát triển kinh tế-xã hội.

Một số chuyên gia kinh tế tham dự lễ công bố PCI đã cho rằng, báo cáo PCI hàng năm không chỉ phản ánh bức tranh chung về năng lực điều hành, môi trường kinh doanh ở cấp tỉnh mà đã tạo ra cuộc đua tranh, thúc đẩy các địa phương thay đổi nhanh hơn, hành động nhiều hơn.

Theo Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Ted Osius, Nghị quyết số 19 đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc cải thiện các nội dung mà PCI đánh giá. Còn luật sư Trần Hữu Huỳnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) nhìn nhận, cải thiện chỉ số PCI của từng địa phương tức là giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh chung cho cả đất nước.

Yêu cầu nói trên của Chính phủ không chỉ chấm dứt hoàn toàn những hoài nghi và tranh cãi suốt thập kỷ qua về PCI, mà còn bắt buộc các địa phương phải bước vào một cuộc đua lành mạnh. Đến nay, tất cả 63 tỉnh thành trên cả nước đã có chương trình đánh giá, cải thiện PCI.

Riêng năm 2014, năm Chính phủ đưa PCI vào Nghị quyết, đã chứng kiến không khí cạnh tranh chưa từng có tại các địa phương, với hàng loạt sáng kiến độc đáo.

Có thể kể đến việc Lào Cai xây dựng bộ chỉ số năng lực cạnh tranh cấp huyện (DCI); Quảng Ninh thành lập Trung tâm Hành chính công hoạt động theo nguyên tắc thẩm định và phê duyệt tại chỗ. Tuyên Quang – tỉnh đội sổ PCI năm 2013 –tổ chức hàng loạt chương trình “cà phê doanh nhân” theo mô hình trước đó của Đồng Tháp và đạt được bước bứt phá ngoạn mục về vị trí xếp hạng…

Sức ép cải cách là không có ngoại lệ, ngay cả những địa phương vốn được coi là “ngôi sao” về thu hút đầu tư như TP Hồ Chí Minh. Chỉ sau những nỗ lực không mệt mỏi suốt năm 2014, đầu tàu kinh tế lớn này mới lần đầu tiên được lọt vào nhóm 5 địa phương có vị trí cao nhất trong bảng xếp hạng vừa được công bố.

Ở chiều ngược lại, những nỗ lực của các địa phương cũng góp phần cải thiện môi trường kinh doanh chung. Chính kết quả điều tra PCI 2014 đã chỉ rõ những dấu hiệu khởi sắc về môi trường kinh doanh, thể hiện ở những con số như tỉ lệ doanh nghiệp trong nước tăng quy mô đầu tư vốn đã tăng trở lại (10,8%) sau hai năm giảm xuống mức thấp nhất. Có tới 46,1% doanh nghiệp dự kiến sẽ mở rộng quy mô kinh doanh trong vòng 2 năm tới, tăng mạnh so với mức 32,5% năm ngoái…

Đi vào chi tiết, báo cáo PCI ghi nhận lần đầu tiên kể từ năm 2006, thời gian khởi sự doanh nghiệp – một trong những vấn đề nổi bật nhất về môi trường kinh doanh mà Chính phủ đặt ra tại cả hai Nghị quyết số 19 - đã được rút ngắn ở mức kỷ lục và trở thành chỉ số cải thiện mạnh mẽ nhất trong 10 lĩnh vực PCI.

“Lần đầu tiên trong 5 năm công bố báo cáo PCI gần đây, niềm tin của doanh nghiệp có dấu hiệu hồi phục”, báo cáo PCI nhận định và lý giải rằng, những tín hiệu tích cực trong cảm nhận của doanh nghiệp về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh có thể là kết quả của hàng loạt nỗ lực đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, lấy cảm hứng từ Nghị quyết 19 của Chính phủ.

“Bảng xếp hạng PCI năm nay cho thấy doanh nghiệp đã bỏ phiếu cho những nỗ lực của Chính phủ. Đang có sự cộng hưởng mạnh mẽ giữa Nghị quyết 19 - mệnh lệnh của Chính phủ và PCI – kết quả khảo sát lòng dân. Tôi tin rằng cùng với Nghị quyết 19 của Chính phủ, chặng đường PCI sắp tới sẽ góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu tiêu đề ra”, ông Vũ Tiến Lộc nhận xét.

Hà Chính

Theo Cổng thông tin điện tử chính phủ ngày 16/04/2015